Positie au pairs kan worden versterkt met cultureel statuut (Rekenhof)

Met toevoeging advies SERV en reactie Axel Ronse (N-VA).

Het juridisch kader van au pairs kan worden versterkt door hen een duidelijk cultureel statuut te geven en door te omschrijven waaruit lichte huishoudelijke taken bestaan. Dat zegt het Rekenhof in een aanbeveling aan het Vlaams Parlement. N-VA wil het au-pairstatuut grondig hervormen en het eenvoudiger maken om kandidaten aan te trekken.

Het au-pairstatuut heeft een hybride karakter. Hoofddoel van het verblijf is culturele uitwisseling, maar er is ook een arbeidsaspect aanwezig. De au pair verricht huishoudelijke taken in ruil voor zakgeld en verblijf bij een gastgezin. Vlaanderen telde vorig jaar 353 au pairs die niet uit Europa afkomstig zijn. Het aantal au pairs uit de Europese Unie wordt niet geteld omdat zij naar ons land komen zonder registratie.

Bij de jongste staatshervorming werd Vlaanderen bevoegd voor het systeem, maar op het Overlegcomité werd beslist om de regeling voorlopig federaal te laten. De bestaande regels uit 1999 bevatten enkel een kader voor au pairs die van buiten de EU komen.

Eerder dit jaar bleek dat er veel overtredingen worden vastgesteld bij de gastgezinnen. Liefst 88 van de 122 gecontroleerde gezinnen was in overtreding. De au pairs moesten meer uren dan toegestaan presteren, kregen hun minimale zakgeld niet uitbetaald of werden ingezet als huishoudpersoneel.

Het Rekenhof doet nu een reeks aanbevelingen. Als het Overlegcomité een akkoord bereikt en de bevoegdheid toewijst aan de gemeenschappen, kan Vlaanderen beginnen met een registratiesysteem uit te werken voor au pairs uit de EU. Er kan voor hen dan ook een kader worden uitgewerkt dat is gebaseerd op de regels voor niet-Europese au pairs.

Voor die laatsten kan Vlaanderen het culturele aspect meer uitwerken door bijvoorbeeld culturele activiteiten op te nemen in de plaatsingsovereenkomst. Het arbeidsaspect kan beter worden omschreven door te bepalen wat wordt verstaan onder lichte huishoudelijke taken. Vlaanderen kan tot slot ook de mogelijkheid nagaan om verplicht via agentschappen te werken.

Ook de sociale partners, verenigd in de SERV, komen met voorstellen. Zij willen au pairs dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden geven als inwonend huispersoneel. De tewerkstelling moet bovendien verlopen via een professionele derde partij, zoals een uitzendkantoor, vinden ze. Er moet tot slot ook een verplicht cultureel en een opleidingsprogramma worden ingevoerd.

N-VA wil het statuut van au pairs nu grondig hervormen. "De procedure om au pairs aan te trekken moet eenvoudiger", zegt parlementslid Axel Ronse. "Agentschappen die bemiddelen moeten erkend worden en het statuut moet verduidelijkt worden."

Hij laat in het midden of dat statuut arbeidsrechtelijk of cultureel van aard moet zijn. "Nu de adviezen binnen zijn bereiden we een voorstel van decreet voor. Ik hoop dat we tegen eind 2018 kunnen landen."

BRUSSEL 29/06 16:42 (BELGA)